Drama bir yaşam felsefesidir.
Türkçe sözlükte, drama kelimesi sahnede oynamak için yazılmış oyun ve tiyatro yazısını ya da acıklı, üzüntülü olayları, kimi kez güldürücü yönlerini de katarak konu alan sahne oyunu türü olarak açıklanmaktadır. Ders adı olarakta oyun oynamak, canlandırmak anlamında kullanılmaktadır.
Eğitimde dramanın amacı, öğrencinin hayal gücünü harekete geçirmek, kendini ifade edebilmesini sağlamak, kendini tanımasına ve yaşamı çok yönlü algılamasına yardımcı olmak, ifade gücünü arttırmaktır.
Yaşayarak ve yaşatarak öğreten bir felsefedir.
Drama; tiyatro, sinema gibi kişiyi aktif kılan bir alandır. Böylece çocuk drama yoluyla öğrenmeyi kolaylaştırır ve hayatı oyunla öğrenmeye başlar. Oyunun, çocuğun dünyasında toplumsallaşma ve kişilik gelişimi açısından önemli bir yeri vardır. Eğer, oyun sırasında çocuğu izlerseniz çocuğun davranışlarından birçok özelliğini anlayabilirsiniz.
Bu sebepten oyun dramada yer alır. Çocuk nasıl oyun oynarken bütün performansını sergiliyorsa dramayı da oyun olarak algıladığı için bütün enerjisini harcayabiliyor. Drama yönteminin başarısı da dramanın oyun haline getirilmiş eğitim olmasından gelir. Dramayı bir oyuncu eğitimi olarak düşünmemek gerekir. Dramada beklenen çocuğun neyi söylediği değil, neyi nasıl söylediğidir.
Çocuk için oynarken en gerekli malzeme nedir? Hayal gücü.
Peki hayal etme nedir?
Hayal etme de olmayan bir şeyi görerek, duyarak, hissederek dokunarak, tadarak ve koklayarak algılamaktır. Hayal etme gücü de zihinsel gelişimi canlı tutar. Dramanın dil gelişimi üzerinde de etkileri vardır. Hepimiz biliriz ki, çocukların kelime hazinesi sınırlıdır. Çocuk birçok şeyi bildiği halde, kelime hazinesinin sınırlı olmasından dolayı kendini ifade edemeyebilir.
Çocuk drama sayesinde kendine güven duygusunu kazanmaya başladığı için bununla doğru orantılı olarak dili de gelişmeye başlar. Bunun yanında beden dili dediğimiz sözsüz iletişimi öğrenme fırsatı da bulur.
Çocuğun sosyal gelişimi açısından dramanın önemini şöyle ifade edebiliriz: Çocuk etkinlikler sayesinde çevresinde olup bitenleri daha iyi anlamaya başlar. Ayrıca çocuğun sosyal ilişkilerde başarılı olabilmesi için sadece kendine güvenmesi yetmez. Bunun yanında başkalarına da güvenmelidir.
Drama bütün derslerde kullanılabilecek bir alandır. Dramanın Türkçe dersinde değerlendirilmesi anlama ve anlatma becerilerini geliştirmek açısından çok önemlidir. Drama duygu ve düşüncenin hareket, mimik, jest ve sözle anlatılması olduğu için Türkçe dersinde rahatlıkla uygulanabilir. Böylece çocukta dinleme, konuşma, okuma ve yazma eylemleri gelişmiş olur. Çünkü dramanın temelinde yaptırarak öğretme vardır.
Öğretmen öğrencilerinden özgün anlatım becerisini kazanabilmeleri için öğrencilerden kendi yaşadıklarını anlatmalarını ve canlandırmalarını isteyebilir. Doğaçlama yöntemiyle bir olayı kendi tarzlarıyla anlatıp canlandırırlar. Metinle ilgili değerlendirmelerde de öğrencilere bu yöntem uygulanarak kendilerini rahatlıkla ifade edebilirler.
Türkçe dersinin büyük bir bölümünü okuma parçaları oluşturur. Okuma parçalarından yararlanılarak metinler dramatize edilebilir. Bu uygulamayı da yaparken dramatize metnin içeriğine göre yapılmalıdır. Tabi bu canlandırmalar yapılırken vurgu ve tonlamalara da önem gösterilmelidir. Günlük hayatta bile en çok kullandığımız iki kelime olan ‘evet ve hayır’ın bile kullanıldığı yere göre vurgusu ve tonlaması ayrı ayrıdır.
Bu uygulamanın başarıyla sonuçlanması için metni ilk önce öğretmen okumalıdır. Öğretmen metni okurken vurgu, tonlama, jest ve mimiklerle dikkat ederek okumalıdır. Daha sonra da öğrencilerden aynı uygulamayı istemelidir.
Hangi derste uygulanırsa uygulansın, drama etkili öğrenmenin gerçekleşmesini kolaylaştırır. Çünkü drama da aktif olan öğrencidir. Dramada oyuncular hem oynar hem de izler. Drama birden fazla duyu organını harekete geçirdiği için çocuklar kendi düşüncelerini hareketle ifade ederler.
Drama dersinde öğretmene büyük görevler düşmektedir. Drama dersinde öğretmen teşvik edici olmalıdır. Öğretmen süreci planlamalı, başlatmalı, işletmeli ve değerlendirmelidir. İyi bir gözlemci olmalı ve etkinliklere göre anında karar verebilmelidir.
Hak ve özgürlüklere saygılı bir yapıyla insana değer veren kişiliğe sahip olmalıdır. Drama öğretmeni hem tiyatro bilgisini hem de eğitim biliminin bilgilerini bilmelidir. Oynama ve doğaçlama becerisini estetik etkiye dönüştürebilmelidir. Öğretmen çocuklar için seçtiği oyunlarla yaşam deneyimlerini artıracak cesareti verebilmelidir.
Drama etkinliğinde çeşitli araç-gereçlerden ve aksesuarlardan yararlanılabilir. Örneğin kartondan maskeler, bebekler, şapkalar, gözlükler, kuklalar gibi. Çocuklar kendilerinin hazırladığı malzemelerle derse daha iyi konsantre olurlar.
Dramada çocuklara sessizliğin önemi de anlatılmalıdır. Nasıl gürültü çıkarmalarına izin vermek doğalsa sessizlikte öğrenmeleri gereken becerilerdir. Çocuklar sessiz kalarak sessizliği dinlemeleri sağlanmalıdır.
